باغ محتشم با مساحت اولیه ی بالغ بر ۱۵۷۴۰۰ متر مربع و حدود ۱۸۶۴ اصله درخت پلاک کوبی شده به استثنای درختان قطع شده برای احداث ساختمان کلاه فرنگی در سال 1327 قمری توسط اکبر خان بیگلربیگی (که در سال ۱۳۰۷ از دنیا رفت) ملقب به سردار معتمد از مالکین و حکام گیلان بر اساس الگوی باغ بزرگ ومشجر حصار رود وجویبار طرابوزان احداث شد. تمامی اقدامات صورت گرفته در این باغ، زیر نظر شخص اکبر خان صورت گرفت. وی یکی از افراد ثروتمند طراز اول ایران در دوران ناصرالدین شاه بود که اجاره دار گمرکات شمال کشور بوده است.نوع خیابان‌بندی ، رعایت فواصل درختان ، دقت در محوطه سازی و بهره‌گیری از روش‌های علمی در احداث این پارک موجب گردید این بوستان به یکی از زیباترین پارک‌های ایران از زمان احداث تاکنون تبدیل گردد.پس از آن که اکبر خان بیگلر بیگی از دنیا رفت، این باغ و عمارت تابستانی درونش به تنها بازمانده او یعنی دخترش رسید. دختر اکبر خان با پسر عموی خود صادق خان اکبر محتشم الملک ازدواج کرده بود، به همین دلیل از آن پس این باغ را باغ محتشم نامیدند. با روی کار آمدن سلسله پهلوی و در دوران رضا خان، دولت این باغ را در ازای بدهی های مالیاتی گزاف به تصرف خود در آورد و از تاریخ ۲۲ شهریور ۱۳۳۹ به عنوان پارک عمومی مورد استفاده قرار گرفت.یکی از زیباترین بخش های باغ محتشم رشت، عمارت چند ضلعی کلاه فرنگی است ،این عمارت با شکوه در ۴ طبقه ساخته شده است. ویژگی منحصر به فرد این بنا این است که از بیرون ۳ طبقه به نظر می رسد. طبقات اول و دوم هر یک دارای دو اتاق هستند. در طبقه فوقانی این بنا، اتاق هشت گوش بزرگی وجود دارد که در هر سمتش پنجره هایی تعبیه شده است. این پنجره های متعدد، مسئولیت نوردهی و تهویه مناسب هوا در فصول گرم سال را بر عهده داشته اند.در انتهای این پارک رودخانه‌ای در جریان است که سابقاً برای ماهیگیری مورد استفاده قرار می‌گرفت ولی امروزه به دلیل ریختن فاضلابهای شهری و بیمارستانی آلوده و غیرقابل استفاده می‌باشد.اکبر خان بیگلربیگی برای این که باغ وی مطابق الگوی باغ بزرگ طرابوزان باشد، در قسمت جنوب باغ با حفر کانال یا آبراهه ی انحرافی وبا تغییر مسیر، گوهررود را در جنوب غربی پارک ساماندهی کرد؛هم چنین برای اینکه در تابستان ها از آب سرد استفاده نمایند، در قسمت غربی عمارت یخچال سنتی احداث نمود .مظفرالدین شاه قاجار در سال ۱۳۲۰ ه. ق به هنگام عزیمت به دومین سفر فرنگستان که به رشت آمده بود از باغ محتشم به جهت تماشای ورزا جنگ یا همان گاو بازی ، دیدن کرده و در سفرنامه ی خود آورده است:باغ محتشم دارای درختان جنگلی بسیار و عمارت سه طبقه ی چوبی محل بسیار با صفایی است.معهذا قدمت درختان آزاد باغ محتشم که در اصطلاح محلی به اوجا معروفند حکایت از احداث باغ در زمان دورتر دارد.این پارک در گذشته هایی دور، وسعت بسیار زیادی داشت، که رفته رفته با گسترش شهر رشت، لزوم خیابان کشی های جدید ،ازوسعت این پارک کاسته شد. پس از انقلاب اسلامی ایران هم یک شهر بازی و بنای استانداری گیلان در این پارک احداث شد که منجر به کوچکتر شدن فضای داخلی پارک گردیده است. و اکنون با مساحتی بالغ بر 140 هزار متر مربع ،و با نام پارک شهر سالها مکانی آشنا برای شهروندان رشتی است تا دمی در خیابانهای مشجر آن قدم بزنند واوقات فراغت را در زیر درختان تنومند آن سپری کنند.
برچسب : نویسنده : afsoonhonar بازدید : 78 تاريخ : چهارشنبه 14 اسفند 1398 ساعت: 22:26
